Heeft je paard opstart problemen?

Een bekende uitspraak in de paardenwereld is; ‘mijn paard is echt een diesel, hij moet op gang komen’.

Een uitspraak die ikzelf vroeger ook wel eens in de mond nam als het ging over Jacado. Voordat ik wist wat ik nu allemaal weet, was Jacado een paard die pas na 3 kwartier rijden een beetje lekker begon te lopen, zo lang had hij nodig.

In een later stadium, nadat ik een andere visie ontwikkeld had over de manier van trainen, was dat helemaal niet meer het geval. Hij kon er gelijk helemaal voor gaan! Dat is natuurlijk wel een proces geweest. Ik wil je in dit artikel graag uitleggen waar deze vorm van stijfheid vandaan komt enkele tips meegeven wat je kunt doen als je paard daar op dit moment ook tegenaan loopt.

Belangrijk is je altijd te realiseren dat het wel in ontwikkeling moet zijn. Blijft het een issue bij je paard, dan gaat er ergens iets niet goed. De training speelt hierin de grootste rol. Echter adviseer ik mensen altijd om ook verder dan dat te kijken en bijvoorbeeld blokkades in spieren en wervels mee te nemen.

Ik ben van mening dat het grootste deel van de stijfheid die paarden hebben, komt door een verkeerde manier van nageeflijk rijden. Paarden worden veelal op het wijken voor druk in de mond of op het hoofd in een bepaalde houding gevraagd. Terwijl een correct bewegend paard wat in balans is, zijn rug loslaat en vanzelf zijn hoofd en hals laat zakken. Hiermee gaat het paard op zoek naar de hand en maakt hiermee connectie van achter naar voren. Op die manier heb je ook daadwerkelijk bewijs dat het paard zijn rugspier ontspant en zijn buikspieren sluit.

Wanneer een paard in een geforceerde nageeflijkheid wordt getraind, dan is hij constant aan het compenseren. Zeker als het paard hierbij ook nog scheef is en een verkeerde balans heeft. Loslaten en ontspannen is dan simpelweg niet mogelijk en de spieren verzuren. Deze verzuring gaat voor stijfheid zorgen en opstartproblemen. Het is niet de gezonde spierpijn die een paard kan hebben om opbouwend bezig te zijn.

Het zijn spieren die overbelast zijn en verkeerd worden gebruikt. Paarden hebben hier absoluut veel last van en het hebben van opstartproblemen is hiervan slechts een symptoom. Veelal geven paarden hiervoor meer symptomen. Te denken aan bijvoorbeeld staartzwiepen, tandenknarsen, spanning in de gezichtsuitdrukking, problemen met opzadelen en opstappen, boos en zuur reageren etc.

Maar goed, voordat ik je tips ga meegeven die ondersteunend kunnen werken tijdens het proces van rechter en soepeler worden, ga ik ervan uit dat je je paard traint op een manier waarbij je geen nageeflijkheid forceert. In dat geval is het namelijk water naar de zee brengen. Deze tips komen het meest tot hun recht als je in de gehele trainingslinie het paard leert zijn rug correct te ontspannen en werkt aan de symmetrie en balans in het lichaam.

Daarnaast is het belangrijk je te realiseren dat in deze visie het niet aansluit als een paard 23 uur per dag op stal staat en er alleen voor training uitkomt. Een paard die dan niet stijf is, is meer een uitzondering op de regel. Als je paard naast de training voldoende vrije beweging krijgt, zoals ze daar van nature ook voor gemaakt zijn en behoefte aan hebben, dan ben je eerlijk bezig tegenover je paard.

Waar ik sowieso geen voorstander van ben wanneer een paard opstart problemen heeft, is om er gelijk op te gaan zitten. Probeer je voor te stellen dat je lichaam strak en stijf aanvoelt en je spieren niet lekker op temperatuur zijn. Spieren kunnen een verkort en strak gevoel geven en dat is zeer onaangenaam. Met dat gevoel wil je toch niet op je paard gaan zitten? Is dat werkelijk eerlijk naar je paard toe? Er zijn alternatieven, om je paard op te warmen en van daaruit de spieren op lengte en temperatuur te brengen, waardoor de stap naar het rijden toe veel aangenamer voor het paard wordt.

Ik zou je in dit geval adviseren om je paard vanaf de grond een warming-up te geven. Dit kan middels het werk aan de hand én/of het longeren. Afhankelijk van het niveau van je paard in de oefeningen kun je op deze manier het lichaam los en soepel maken. De doorbloeding komt op gang en de spieren komen op lengte. Door zijdelingse rek- en strek oefeningen te doen, creëer je ruimte in het lichaam. De energie kan stromen. Door zijgangen maak je het bekken en het lendenen gebied mooi los en bevorder je een betere aansturing vanuit de achterhand. Tijdens de zijgangen worden ook de achterbenen meer geprikkeld aan het werk te gaan.

Het longeren aan de enkele en de dubbele longe kun je inzetten om ook gemakkelijk in draf en galop het lichaam op te warmen. Hierbij geldt, zeker bij een stijf paard, hoe meer halslengte hoe beter. Een stijf paard begint vaak flegmatiek in een rustig drafje. Dat mag je best een paar minuten inzetten om hem rustig op te warmen. Echter dan is het wel noodzakelijk voor een correct lichaamsgebruik om meer impuls op te wekken. Anders zouden de voorbenen in een lage hoofd-halshouding te lang op de grond blijven staan en te veel worden belast. Dit kan dan weer voor een overbelasting zorgen.

Bij veel paarden werkt de galop hier goed voor. Galop is sowieso een hele ronde beweging voor de bovenlijn. Door de rotatie in het bekken komen de lendenen mooi los, zeker wanneer het paard geleerd wordt hierin mooi met zijn neus op kniehoogte of lager te galopperen.

Een flink stuk galopperen in deze houding is dan ook perfect om je paard lekker op te warmen. Heeft je paard nog moeite met de galop, vraag dan korte stukjes en bouw dit steeds iets verder uit. Veel overgangen draf-galop en galop- draf zijn ook prima in te zetten om de motor meer te activeren en hierdoor meer losheid in het lichaam te krijgen.

Uiteraard zijn daarvoor tempowisselingen tevens een stimulans voor de impuls en de golfbeweging van achter naar voren.

Pas als je paard lekker is opgewarmd en de stijfheid is verdwenen, zou ik er pas op gaan zitten. Ook het opzadelen doe ik dan pas. Een zadel en singel op stijve spieren geeft geen fijn gevoel en kan het paard negatieve gevoelens jegens het opzadelen aanwennen. Wat ook logisch is.

Als je er dan vervolgens op gaat zitten, begin je wederom met ontspanning en lengte in het lichaam. Je wilt kunnen checken of het paard ook met jou erop, alle spieren volledig kan loslaten en ontspannen. Je kunt in stap veel zijdelingse rek- en strekoefeningen doen. Daarnaast zijn zijgangen perfect in te zetten om de souplesse verder uit te breiden.

Wat ook heerlijk werkt is om dan bijvoorbeeld gelijk wat galoptraining te gaan doen na je stapsessie. Net als aan de longe streef je naar veel halslengte, de bovenlijn mag zich helemaal op lengte brengen. Je paard moet dit gemakkelijk kunnen, anders is er nog duidelijk werk aan de winkel!

Vaak zijn paarden na zo’n stuk galoptraining heerlijk los in het lijf en draven ze veel gemakkelijker. Houdt hierbij natuurlijk wel rekening met de grenzen van je paard. Wanneer het nog lastig voor hem is, bouw dan tussen de galopstukken steeds een stapsessie in.

Je begrijpt dat op deze manier trainen, veel meer tijd in beslag kan nemen. Ik persoonlijk train nooit op tijd, ik kan het ook niet. Ik voel en baseer daarop mijn keuzes die ik in de training maak.

Ik neem liever 3 keer per week de tijd voor de training en die mag dan beste 1,5 uur duren, dan 7 dagen in de week even gauw gauw met weinig tijd om het lichaam goed op te warmen. Soms stap ik wel een half uur voordat ik pas ga draven of galopperen. En wanneer je eerst vanaf de grond werkt, kan dit zelfs nog langer zijn. Dat maakt echt niet uit. Het gaat niet om hoe lang je iets doet, maar WAT je doet!!!

Neem altijd mee dat ieder paard een individu is een leer ontdekken wat bij hem het beste past en voor zijn lichaam het beste werkt. Blijft je paard altijd erg lang nodig hebben om op te starten, dan adviseer ik je echt om je paard hierbij te ondersteunen middels een masseur en osteopaat. In sommige gevallen is er sprake van magnesium tekort, waardoor de spieren onvoldoende kunnen herstellen. Dit is bijvoorbeeld weer mooi te meten met bio resonantie.

Ik hoop dat ik met dit artikel weer een stukje bewustzijn heb meegegeven aan de lezers ervan!