Werk aan de hand
Steeds meer mensen weten het werken aan de hand te waarderen. Daar waar je 10 jaar geleden nog bijzonder aangekeken werd als jij als enige op stal ‘naast je paard’ traint, ben je tegenwoordig geen uitzondering meer en dat is fijn! Met name omdat onbelaste training veel kan betekenen voor jou en je paard. Het werken aan de hand is een onmisbaar onderdeel van het basispakket van je paard en is niet alleen functioneel als voorbereiding op het rijden. Het is een op zichzelf staand geheel welke ingrediënten toevoegt aan alle onderdelen van je training en de relatie met je paard.
In de eerste video hieronder neem ik je mee naar een hele bijzondere en waardevolle oefening die je vandaag nog kunt gaan doen met je paard. Deze oefening creëert een diepe ontspanning en release bij je paard. Dieper gelegen spanningen komen vrij en het paard komt in een ‘state of mind’ waarin hij zich volledig relaxt kan voelen en op een diepere laag mentaal en fysiek kan ontspannen. Dit vergt veel van een paard en is vaak in het begin een hele uitdaging voor beide partijen. Deze oefening leert jou om te leren voelen waar het lichaam niet zacht en soepel voelt. Wat stagneert, wat beweegt niet meer, wat voelt ‘staccato’, wat verteld je paard jou door dit te laten voelen…Waar zit de spanning? Wat wil je (weer) zacht en losmaken? Wat is een correcte stelling? Hoe voelt dat? Hoe herken je dit?
Om dit alles te kunnen voelen zullen we er waakzaam op moeten zijn én blijven dat we onszelf niet laten afleiden door ons hoofd. Deze uitdaging maakt gelijk ‘onze trainingsprikkel’ in de oefening, omdat we nu eenmaal allemaal de neiging hebben om ‘uit het moment’ te leven in plaats van ‘in het moment’ en gefocust op wat we willen en wat we het paard gunnen/ willen bieden met de oefening.
Uit het moment betekent > in je hoofd
In het moment betekent > vanuit je gevoel
Willen we de beste trainer worden voor ons paard, die we maar kunnen zijn, dan is de boodschap duidelijk. Creëer een evenwichtige relatie tussen je denken en je voelen, zodat jullie hersengolven steeds meer op dezelfde frequentie uitkomen en elkaar daar kunnen raken en verbinden.
Alles is energie, dus ook ELKE gedachte die je produceert! Hoe bewuster je bent van dat gene dat je uitzendt, hoe bewuster en gerichter je kunt blijven verbeteren en ontwikkelen!
Is dit nieuw voor je of nog lastig? Laat je dan inspireren door de onderstaande artikelen die je hierbij kunnen helpen.
Terug naar de oefening waar ik over schreef. Deze oefening stelt je paard in staat om naar een diepere laag in zichzelf te zakken (qua hersenactiviteit richting theta golven). Wanneer je paard zichzelf op die frequentie bevindt kunnen emotionele en fysieke spanningen weer zachter worden. Paarden geven vergelijkbare signalen (gapen, zachte ogen, likken kauwen, steeds dieper wegzakken) die ze geven tijdens bijvoorbeeld een osteopathie of cranio sacraal behandeling.
Deze oefening is zo ontzettend belangrijk en waardevol. Menig paard heeft er trauma’s en spanningen door kunnen verwerken en loslaten. De uitdaging ligt hem eigenlijk altijd bij de persoon die de oefening aanbiedt aan het paard. Wanneer diegene zelf niet voldoende ontspannen is, niet genoeg kan voelen en letterlijk op een andere frequentie zit, dan werkt dit tegen. Net als je paard zal je moeten afzakken naar alfa en eventueel theta hersengolven om deze oefening maximaal in te kunnen zetten voor verschillende doeleinden. Je kunt om die reden heel fijn de bovenstaande 2 artikelen gebruiken om deze uitdaging met jezelf aan te gaan en de ontspanning (en het geduld!!!) in jezelf te bewaren.
Met het aanleren van deze oefening start je letterlijk op een 0-lijn met je paard (én jezelf!). Van daaruit zijn er nog tal van mogelijkheden om je paard middels het werk aan de hand mentaal en fysiek te ontwikkelen en te verbeteren.
Je kunt het werk aan de hand voor verschillende doeleinden inzetten:
- Als onderdeel van de basisopleiding van een ‘groen’/onbeleerd paard
- Als onderdeel van de revalidatie van een paard met mentale en/ of fysieke uitdagingen
- Als onderdeel van het gehele trainingsconcept
- Als volledige training wanneer andere fysieke belasting niet (meer) mogelijk is/ of wenselijk is
Om je iets gerichter een beeld te geven van de elementen die tijdens het werk aan de hand worden aangeleerd en gecreëerd zal ik je een opsomming geven van de mogelijkheden:
- Het paard leert op rechte lijnen, diagonale en voltes zijn verticale lijn te behouden (verticale controle)
- Het paard kan in zijn lichaam verbinding maken (en volgen) van het buitenachterbeen naar de buitenteugel toe
- Het paard kan in zijn lichaam verbinding maken (en volgen) van het binnenachterbeen naar de binnenteugel toe
- Het paard kan hierdoor tevens in gelijke aanleuning de diverse oefeningen uitvoeren (laterale controle)
- Het paard verbeterd hierdoor in zijn verticale evenwicht doordat we het paard lateraal verbeteren en we van daaruit ook het horizontale evenwichtsballetje kunnen gaan verplaatsen. (horizontale controle)
- Het paard is in staat om dit alles in de 4 verschillende posities (lees artikel) te ervaren
De belangrijkste inzichten die je nodig hebt om dit geheel te begrijpen zijn de 3 fasen van de Atletische Rijkunst. Zij omvatten alle elementen om tot een plezierige, harmonieuze en gezonde manier van trainen te komen, omdat ze je paard op alle punten in zijn natuurlijke (dis)balans verbeteren.
- Het verticaal uitlijnen van je paard
- Het lateraal uitlijnen van je paard
- Het horizontaal verbeteren van je paard
Het werk aan de hand gaat van ‘simpele’ rechte lijnen tot aan een piaffe, passage, levade en zelfs pirouettes. Maar nooit heeft het als doel om de focus op dit eindresultaat te richten. De focus en intentie zijn binnen de Atletische Rijkunst altijd het inzetten van de diverse oefeningen en technieken om het paard te verbeteren en te ontwikkelen binnen zijn mentale en fysieke mogelijkheden.
Zo kan een piaffe bijvoorbeeld zeer effectief worden ingezet bij een paard met problemen in zijn bekken. Echter wanneer je dit op een ‘verkeerd moment’ begint te leren aan je paard omdat het je zo gaaf lijkt als jullie dat samen kunnen, dan is de intentie ‘om dit te kunnen laten zien’, sterker als de intentie om je paard hiermee te willen verbeteren in zijn lichaam.
Rijkunst is voor mij steeds weer kunnen afstemmen en afdalen naar het moment en van daaruit zo precies kunnen aanvoelen wat het paard op dat moment nodig heeft om (bijvoorbeeld) een millimeter dichter bij die piaffe te komen.
‘Het is de weg ernaar toe die belangrijker is dan de perfecte uitvoering van de oefening zelf’.
Wanneer we dat stukje als mens steeds meer kunnen inzien en loslaten, dan zal het paard als vrije ziel zichzelf blijven geven aan ons en dan zullen we uiteindelijk SAMEN stralen in die piaffe (of in alle andere gewenste oefeningen)!
Hieronder zijn enkele inspiratie video’s te bekijken die ik de afgelopen jaren met verschillende paarden heb gemaakt.
Te beginnen met de prachtige Tonise, ook wel ‘Ton’ genaamd. GEWELDIGE merrie, altijd 100% geven tijdens de trainingen. In deze video trainen we aan de hand in de wei. Van zijgangen, galop tot aan subtiele piaffe training.
Samen met Ton maakte ik een video over de piaffe aan de hand aanleren. Deze video verschaft je tevens meer kennis over een correcte uitvoering van de piaffe. Waar kun je op letten? Welke lijnen geven bevestiging? Train je oog en vergroot je kennis!
Elke work-out die je het paard aanbied zal vallen of staan met een correcte trainingsopbouw. De warming-up is bij uitstek dé fase in de training waarbij je werkt aan symmetrie in de bespiering, ontspanning en het zacht en soepel maken van het lichaam. Gezonde spierontwikkeling kan alleen plaats vinden vanuit een correcte doorbloeding. Tijdens een goede warming- up creëer je dit en kun je tevens de puntjes op de i zetten wat betreft de basis.
Samen met Bart geef ik je in de onderstaande video 3 (basis) oefeningen die bijdragen aan een fijne warming-up. Tegelijkertijd zullen deze 3 oefeningen je laten zien waar de aandachtspunten voor dat moment nog liggen in de verticale en laterale (dis)balans van je paard.
Warming-up oefeningen ad hand of longe (ook als hersteltraining in te zetten)
En nog eentje vanuit dezelfde invalshoek. Bart was toen ongeveer 4 maanden onderweg in zijn (revalidatie) training. De sporen van zijn verleden zijn hier nog goed terug te zien aan de bespiering. Met name zijn achterhand en bekken gebied vertellen veel informatie. Als onderdeel van zijn revalidatie en herstel heb ik deze oefening heel veel gedaan in het begin.
Als je paard steeds verder komt in zijn ontwikkeling dan is het onwijs leuk om creatief om te gaan met de diverse mogelijkheden die er zijn voor hersteltraining. Tijdens een dag hersteltraining is het doel om het lichaam absoluut géén trainingsprikkel te geven en de kans te geven op herstel. Actief herstel komt je wellicht bekend voor? Voor actief herstel is het nuttig je paard geregeld 2 dagen achter elkaar geen trainingsprikkel te geven. Eventueel statische oefeningen en/of de oefening uit de vorige video zijn daarvoor prima inzetbaar.
De video hieronder is een milde variant op hersteltraining, maar dat hangt mede af van de mogelijkheden van jouw paard op dat moment. Voor een ander paard is deze training bijvoorbeeld een pittige mentale en fysieke trainingsprikkel en is een andere (laagdrempeligere) invulling gewenst.
Bart is een hele intelligente kanjer die altijd meedenkt, het liefst vooruit denkt en geregeld eigen input inbrengt in ons samenzijn. Zo heeft hij mij al vele kadootjes gegeven en nieuwe mogelijkheden gecreëerd. Hoe dergelijke situaties bijvoorbeeld ontstaan, zie je in de volgende video.
Het meeste heeft hij toegevoegd aan mijn skills in het volledig op lichaanstaal communiceren middels gymnastiserende oefeningen.
Let op: deze video was tevens een aankondiging van mijn robotcamera. Vanaf 5 minuut 23 start het gedeelte met Bart.
Puur genieten is het werken vanuit volledige verbinding en eenheid. Het afbouwen van onze hulpen en signalen naar een steeds subtieler niveau. De afstemming met onszelf zo puur en bewust op gevoelsniveau en van daaruit kunnen communiceren met je paard. De onderste video laat zien hoe subtiel een paard de signalen al kan oppakken en herkennen vanuit bijvoorbeeld de geleerde oefeningen van het werken aan de hand. Ultiem genot en plezier!