Het verticale evenwicht
Het verticale evenwicht gaat over de gewichtsverdeling van de voorhand over beide voorbenen. Een paard is verticaal in balans als hij op beide voorbenen evenveel gewicht draagt. Zijn lichaam komt dan in een hoek van 90 graden t.o.v. de grond. Dit is te zien op de volgende afbeelding.
Van nature heeft ieder paard een verkeerd verticaal evenwicht en draagt op 1 voorbeen meer gewicht. Dit word veroorzaakt door ongelijke spierspanning in het lichaam, ofwel de natuurlijke scheefheid.
Ik wil graag m.b.v. enkele foto's nog duidelijker maken wat ik precies bedoel. Te beginnen met onderstaande afbeelding van Apple. Deze foto is genomen terwijl ze vrij in beweging was zonder invloed van een trainer. Te zien is dat het paard wel 45 graden naar binnen valt. De rode lijn geeft dit aan. De witte lijn is de 90 graden hoek. Het rechter voorbeen word zeker met 150 kilo meer aan gewicht belast. Om te voorkomen dat het paard omvalt, zal ze zichzelf moeten aanspannen om overeind te blijven.
Tevens is te zien dat het paard zichzelf wil opvangen met de achterhand. Het paard compenseert de disbalans van de voorhand, door dit met de achterhand te corrigeren. Een klant noemde dit laatst het 'zijwieltjes effect'. Vind dat wel een mooie vergelijking. Fietsen zonder zijwieltjes heeft ook alles te maken met balans. Als je zonder zijwieltjes probeert zo langzaam mogelijk te fietsen dan zal je merken hoe moeilijk het is om rechtdoor te blijven gaan. Op het moment dat je fiets 45 graden naar links helt, zul je om te voorkomen dat je omvalt, snel je linkervoet op de grond zetten. Een paard doet hetzelfde, maar dan dus met zijn achterhand.
Apple is van nature een linksgebogen paard, waardoor het zwaartepunt boven het rechter voorbeen komt te liggen. Dat is ook wat de foto laat zien. Nu is het niet zo dat het paard altijd alleen maar op de schouder aan de bolle kant blijft vallen. Bij een scheef paard is het in het begin vaak nog wel zo zwart-wit, maar uiteindelijk zul je constant moeten balanceren tussen links en rechts. Je bent steeds op zoek naar dat perfecte verticale evenwicht, het moment dat het paard recht komt t.o.v. de grond en op beide voorbenen evenveel gewicht draagt. In het begin kan dit best lastig zijn voor het paard en hierin verschillen paarden ook weer van elkaar. Maar door het balanceren ontwikkeld het paard een stuk rompstabiliteit door het gebruik van de juiste spieren. Daarom ben ik er ook zo'n grote voorstander van om (jonge) paarden via longeren en handarbeid te trainen zodat ze al een stuk stabiliteit hebben ontwikkeld voor er een ruiter op gaat zitten.
Afb. Paard valt op de buitenschouder
Afb. Paard valt op de binnenschouder
Afb. Paard is verticaal in balans
Het verticaal balanceren van je paard is belangrijk om te voorkomen dat de gewrichten scheef belast worden, wat voor slijtage en overbelasting kan zorgen Daarnaast is het logisch dat een paard wat niet recht is en constant zijn verticale lijn verliest, onmogelijk zijn lange rugspier kan ontspannen. Deze werkt reflexmatig en zal het paard altijd aanspannen als hij uit balans raakt. Door eerst het paard recht te richten, komt hij in het juiste verticale evenwicht en zal hierdoor vanzelf de voorwaarts neerwaartse tendens bereiken, vanuit ontspanning in de rug.