Aanleuning is de verbinding die je paard zoekt, aanneemt, volgt en behoudt met jouw hand.

Stel het je voor als een directe communicatielijn die jouw hand, de achterbenen, en alles daartussen verbindt. Aanleuning onthult precies waar er nog spanning in het lichaam van je paard zit en waar de verbinding ontbreekt. Het is de essentiële schakel die de samenwerking en communicatie tussen jou en je paard verbetert.

Een goede aanleuning is cruciaal voor een harmonieuze en effectieve training, maar het is geen resultaat en gevoel dat je kunt afdwingen. Aanleuning is een geschenk dat je ontvangt wanneer je de juiste voorwaarden hebt gecreëerd. Het is een voorrecht dat jouw paard dit geeft als gevolg van een correcte balans, ontspanning en vertrouwen.

Het gevoel van eenvoud en vanzelfsprekendheid die een correcte aanleuning met zich meebrengt, opent vele deuren. Het verbetert de communicatie tussen jou en je paard, en brengt jullie samenwerking naar een volgende fase.

Aanleuning is niet zomaar een gevoel in je handen; het is het resultaat van een diepgaande connectie die in het lichaam van je paard ontstaat dankzij jouw gerichte intenties, acties en oefeningen. Het is de respons van je paard op jouw zorgvuldige werk, een verbinding die je mag ontvangen als bewijs van correcte handelingen gecombineerd met het juiste gevoel. 

Is er sprake van gelijke aanleuning? Dan neemt het paard 100% verantwoordelijkheid voor de verbinding op de beide teugels. Dit betekent dus dat jij helemaal niets hoeft te doen om de verbinding die er is, in stand te houden. Hooguit je handen aanbieden voor verbinding, zodat je paard de verbinding ermee kán aangaan.

Aanleuning bereik je zowel met bit als bitloos omdat aanleuning vanuit het totale lichaamsgebruik ontstaat en niet uitsluitend vanuit de mond of kaak van het paard. Aanleuning gaat over alle schakels in het lichaam van achter naar voren.

Hoe voelt een correcte aanleuning? Een correcte aanleuning voelt als een verbinding die gelijk verdeeld is over zowel de linker- als rechterteugel. Het paard neemt 100% verbinding op beide teugels, en dit wordt op een zachte wijze, constant en door het paard zelf geïnitieerd.

Bij een correcte aanleuning komt het paard niet tegen de hand  wanneer je de teugels oppakt. En volgt het paard direct elke millimeter die je hand toestaat en geeft.

Het paard legt een aangenaam gewicht in je handen. Dit gewicht gaat niet om kilo’s, maar om grammen. Een andere manier om dit te beschrijven is dat het paard licht tegen je handen aanduwt, zonder dat dit aanvoelt als trekken. Als het trekken is, betekent dit dat het paard niet 100%, maar bijvoorbeeld 120% verbinding maakt, wat ongewenst is.

Hoe ziet een correcte aanleuning eruit? Eenmaal gezien, kan een correcte aanleuning niet meer worden ontzien. Echter, jouw beeld van wat correct is, kan beïnvloed zijn door wat je hebt geleerd. Dit vormt de lens waardoor je kijkt en kan je perceptie van een correcte houding kleuren.

Enkele aanwijzingen om te checken of het beeld klopt:

• De verbinding op de teugels is stabiel, zonder los-vast contact of klapperende teugels.
• Het bit of bitloze hoofdstel ligt rustig en beweegt niet.
• Het paard is aan de loodlijn.
• Het paard heeft een ontspannen, open kaak.
• De onderhals is los en beweegt soepel.
• Het totaalbeeld oogt zacht, vriendelijk en open.

Ongelijke aanleuning is een fascinerend en waardevol onderwerp voor wie dieper wil duiken in het thema aanleuning. Het begrijpen en corrigeren van ongelijke aanleuning is essentieel om een perfecte, gelijkmatige verbinding te bereiken.

Ongelijke aanleuning komt bij vrijwel alle paarden voor. Soms is het subtiel, soms is het zeer duidelijk waarneembaar.

Hoe herken je ongelijke aanleuning?

Ongelijke aanleuning is eenvoudig te herkennen aan de mate van verbinding die je van je paard ontvangt. Is deze verbinding gelijkmatig verdeeld over beide teugels? In het ideale geval neemt het paard op beide teugels precies evenveel verbinding, wat aangeeft dat beide achterbenen hun functie goed vervullen en er onderweg, van achterbeen tot schedel, geen belemmeringen zijn.

Laterale evenwicht

Ongelijke aanleuning is nauw verbonden met het laterale evenwicht. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ongelijke aanleuning een verlengstuk is van dit evenwicht. Het fungeert als een boodschapper: wanneer het laterale evenwicht verbetert, verbetert de aanleuning. En andersom, wanneer de (gelijke) aanleuning verbetert, heeft dat een positief effect op het laterale evenwicht.

Enkele veelvoorkomen problemen met de aanleuning zijn:

• Ongelijke aanleuning
• Te lichte aanleuning, waarbij het paard achter de teugel loopt
• Te sterke aanleuning, waarbij het paard zwaar op de hand is
• Instabiele of onrustige aanleuning
• Regelmatig tegen de hand komen
• Tegen de hand komen tijdens overgangen
• Onrustige of gespannen mond
• Staartzwiepen

Bij ernstigere verstoringen kun je vaak de volgende symptomen zien:

• Teugelkreupelheid
• Headshaking
• Tactfouten
• (omhoog) Hupsen 
• Tong uitsteken

In al deze gevallen blijkt keer op keer dezelfde onderliggende oorzaak het probleem te zijn (medische redenen uitgesloten): een strakke, gespannen lange rugspier. 

Deze problemen, of liever gezegd symptomen, verdwijnen als sneeuw voor de zon zodra de lange rugspier zich kan ontspannen. Richt je op de oorzaak van deze reacties, en de symptomen zullen vanzelf verminderen. Zo simpel kan het zijn.

Voordat we het antwoord op deze vraag kunnen bespreken, is het belangrijk om te benadrukken dat de tips voor het verbeteren van de aanleuning alleen effectief zijn als medische oorzaken voor de aanleuningsproblemen zijn uitgesloten.

Om aanleuningproblemen op te lossen, is het cruciaal om je te richten op twee belangrijke pijlers:

1. Balans: Door de verticale en laterale balans te verbeteren, kan de lange rugspier zich ontspannen. Zolang de lange rugspier disbalans moet compenseren, zullen er verstoringen in de verbinding optreden.

2. Ontspanning: Ontspanning is een logisch vervolg op balans. Zonder ontspanning is een correcte aanleuning onmogelijk. Spanning houdt de impuls en energie, die vanuit de achterhand naar voren wordt doorgegeven, tegen, waardoor de hand niet of onvoldoende bereikt wordt.

Verderop op deze pagina vind je meerdere video's met verschillende oefeningen om de aanleuning te verbeteren.